Zamówienia publiczne

W ostatnich dniach maja br Rada Ministrów przedłożyła Sejmowi projekt ustawy deregulacyjnej (druk nr 1303 z dnia 27 maja 2025 r.), który przewiduje m.in. podwyższenie minimalnego progu stosowania ustawy Prawo zamówień publicznych (Pzp) oraz ustawy o umowie koncesji z dnia 21 października 2016 r. z obecnych 130 000 zł netto do 170 000 zł netto. Planowana do wejścia w życie 1 stycznia 2026 r. zmiana ma charakter systemowy i wpisuje się w szerszy trend upraszczania procedur oraz dostosowywania ich do aktualnych realiów gospodarczych.

Certyfikacja wykonawców w systemie zamówień publicznych, która wejdzie w życie od 2025 roku, ma zapewniać wykonawcom możliwość uzyskania certyfikatu potwierdzającego, że wobec danego wykonawcy nie zachodzą objęte zakresem certyfikacji podstawy wykluczenia z postępowania o udzielenie zamówienia, lub że posiada on zdolności i zasoby (np. określone doświadczenie, wykwalifikowaną kadrę) na poziomie wskazanym w certyfikacie, które będzie wykorzystywał do potwierdzania spełniania warunków udziału w postępowaniu.

Od początku 2024 roku obowiązują nowe progi unijne w zamówieniach publicznych w przypadku zamówień na zarządzanie pracowniczymi planami kapitałowymi (PPK).

Firmy, które przed miesiącami czy latami wygrały przetargi, dziś muszą dokładać do interesu, bo wielu zamawiających nie chce podwyższyć im wynagrodzenia. To efekt chociażby rosnącej inflacji (w lipcu wyniosła 15,5 proc.) czy cen materiałów budowlanych. Teraz przedsiębiorcy dostali w końcu silny argument do ręki. Prokuratoria Generalna RP w opublikowanych właśnie wytycznych przekonuje, że waloryzacja tych kontraktów jest nie tylko dopuszczalna, ale często wręcz niezbędna. Także z perspektywy samych zamawiających czy też – szerzej – interesu publicznego. Prokuratoria Generalna RP zachęca do zmian w kontraktach o zamówienia publiczne, przekonując, że ostateczne koszty upadłości przedsiębiorców może ponieść sama administracja publiczna.

Nigdy dotąd przepisy określające zasady udzielania zamówień publicznych nie były tak przyjazne przedsiębiorcom, jak są obecnie - powiedziała Izabela Fundowicz, zastępca dyrektora Departamentu Prawnego w Urzędzie Zamówień Publicznych. Przepisy obowiązującej od 1 stycznia 2021 r. ustawy Prawo Zamówień Publicznych były tematem webinarium, które odbyło się w ramach cyklu Idea Rozwoju Twojego Biznesu, zorganizowanego przez PARP we współpracy z Ministerstwem Rozwoju i Technologii.

Specjalista ds. e-przetargów. Nowelizacja ustawy Prawo zamówień publicznych, która weszła w życie 1 stycznia 2021 roku, wprowadziła kilka istotnych zmian, które mają na celu usprawnienie procesów zakupowych wśród wykonawców i zamawiających. Nowe prawo pokazuje, że niezbędne jest także posiadanie dodatkowych kompetencji przez specjalistów z tego sektora. Czy można zatem mówić o tworzeniu się nowego stanowiska pracy, które da się określić mianem specjalisty ds. e-przetargów?

Zamówienia publiczne od 1 stycznia 2021 roku będą odbywały się wg nowych zasad i przepisów. Warto wiedzieć kto musi stosować nowe przepisy, jakie są nowe tryby zamówień publicznych i najważniejsze reguły dotyczące przygotowania i złożenia oferty. Co to są zamówienia publiczne? Jakie przepisy regulują udzielanie zamówień publicznych? Kto musi stosować prawo zamówień publicznych? Kiedy zamówienie ma charakter publiczny? Kiedy nie trzeba stosować prawa zamówień publicznych? Jakie są zasady zamówień publicznych? Jakie są progi zamówień publicznych? Gdzie są publikowane ogłoszenia o zamówieniach publicznych? Jakie są tryby zamówień publicznych? Jak przygotować i złożyć ofertę? Jak złożyć odwołanie?

Na stronach umowy w sprawie zamówienia publicznego ciąży nowy obowiązek polegający na niezwłocznym oraz wzajemnym informowaniu się o wpływie okoliczności związanych z wystąpieniem COVID-19 na należyte wykonanie tej umowy, o ile taki wpływ wystąpił lub może wystąpić. Zamawiający po stwierdzeniu wystąpienia okoliczności związanych z wystąpieniem COVID-19, które mogą wpłynąć lub wpływają na należyte wykonanie umowy, może w uzgodnieniu z wykonawcą dokonać zmiany umowy.

Do Sejmu wpłynął właśnie rządowy projekt ustawy „o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych na zapewnienie płynności finansowej przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o zmianie niektórych innych ustaw” czyli kolejnej już Tarczy Antykryzysowej (tym razem o numerze 4.0.). Wśród wielu nowych przepisów warto zwrócić uwagę na dwie zmiany istotne dla wykonawców zamówień publicznych, które ustawodawca zamierza wprowadzić do ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych.

Przyjęta pod koniec marca 2020 r. Tarcza Antykryzysowa wprowadziła do tzw. Specustawy, czyli ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw, nowy przepis dotyczący umów zawartych w trybie zamówienia publicznego w rozumieniu ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych. Mowa o art. 15r Specustawy, który reguluje obowiązki stron w razie wystąpienia okoliczności związanych z COVID-19 mogących mieć wpływ na należyte wykonanie umowy. Przepis ten wskazuje, jak szczegółowo powinna wyglądać procedura wzajemnego informowania się stron o ww. okolicznościach oraz w jaki sposób strony mogą dokonać niezbędnych zmian w umowie.

Zamawiający ma obowiązek przyjmować e-faktury w zamówieniach publicznych niezależnie od wartości wskazanej na fakturze. Zmiana ta ma zastosowanie od 1 sierpnia 2019 r. Przed tą datą obowiązek dotyczył e-faktur od kwoty 30 tys. euro.

W Sejmie trwają prace legislacyjne nad projektem nowego Prawa zamówień publicznych, które ma wejść w życie 1 stycznia 2021 roku. Zdaniem prezesa Urzędu Zamówień Publicznych Huberta Nowaka nowe przepisy mają naprawić wady obecnego systemu, na który uskarża się wiele firm, m.in. skomplikowane procedury, faworyzowanie zamawiających kosztem wykonawców i niejasne orzecznictwo. Prezes Nowak podkreśla też, że nowe przepisy mają promować sektor MŚP i zostały skonstruowane tak, żeby system zakupowy wspierał cele gospodarcze i rozwojowe państwa.

Joanna Knapińska z Ministerstwa Przedsiębiorczości i Technologii poinformowała PAP, że w czerwcu 2019 r. powinny się zakończyć rządowe prace nad nowym Prawem zamówień publicznych, które miałyby obowiązywać od 2021 r. Nowe przepisy mają np. zwiększyć liczbę firm, w tym MŚP, startujących w przetargach.

Ministerstwo Przedsiębiorczości i Technologii przygotowało i skierowało do konsultacji projekt nowego Prawa zamówień publicznych (PZP), które ma wejść w życie z początkiem 2020 roku. Celem nowej ustawy regulującej zasady zamówień publicznych ma być przede wszystkim zwiększenie liczby firm, w tym małych i średnich, startujących w przetargach oraz wydawanie pieniędzy w systemie zamówień publicznych, w sposób, który uwzględnia strategiczne cele państwa, m.in. wzrost innowacyjności. Razem z projektem nowego PZP konsultowany jest projekt ustawy "Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo zamówień publicznych".

W trakcie procesu budowlanego to zwykle najwięksi gracze, czyli inwestor i generalny wykonawca rozdają karty. Podwykonawcy, mimo iż często ponoszą odpowiedzialność za wybudowanie i oddanie poszczególnych zadań inwestycyjnych, mają problem z odzyskaniem przysługujących im należności. Przyjrzyjmy się zatem po jaką ochronę prawną mogą sięgnąć podwykonawcy przy zamówieniach publicznych.

Czy o uzyskanie zamówienia publicznego mogą ubiegać się przedsiębiorcy, którzy otworzyli już postępowanie restrukturyzacyjne? Czy planowana lub wdrażana restrukturyzacja może pozbawić ich korzystnego finansowo przetargu? Kiedy przedsiębiorca restrukturyzowany może zostać pozbawiony przez instytucję zamawiającą szansy ubiegania się o zamówienie publiczne?

Instytucja zabezpieczenia należytego wykonania umowy należy do jednego z najczęściej wykorzystywanych instrumentów przez podmioty zobowiązane do stosowania ustawy prawo zamówień publicznych. Czym się charakteryzuje, w jaki sposób wykonawca może skutecznie wnieść zabezpieczenie oraz jakie są konsekwencje niewypełnienia takiego obowiązku przez wykonawcę?

Od momentu przystąpienia naszego kraju do Unii Europejskiej, regulacje w zakresie prawa dotyczącego zamówień publicznych są nieustannie dostosowywane do prawa unijnego. Dokonane w ostatnim czasie implementacje wprowadziły do systemu zamówień publicznych tzw. procedurę odwróconą, której celem jest uskutecznienie i skrócenie procesu weryfikacji podmiotowej wykonawców w przetargu nieograniczonym.

Uchwalona nowelizacja Prawa zamówień publicznych, która zawiera wymóg stosowania umowy o pracę jeśli charakter świadczonej usługi tego wymaga , może w znacznej mierze przyczynić się do zmniejszenia liczby osób zatrudnionych na umowach cywilnoprawnych. Administracja państwowa musi jednak przygotować się na wyższe koszty usług - uważa Konfederacja Lewiatan.

Czy ogłoszenie o zmianie umowy, które trzeba opublikować po dokonaniu zmiany umowy jest tym samym ogłoszeniem, co ogłoszenie o zamiarze zawarcia umowy w trybie z wolnej ręki? Czy konieczne jest wcześniejsze przewidzenie w specyfikacji możliwości dokonania zmian o których mowa w art. 144 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp, zwłaszcza w zakresie ograniczeń procentowych? Czy możliwe będzie udzielanie zamówień uzupełniających w przypadku umów zawartych przed dniem wejścia w życie nowelizacji z 22 czerwca 2016 roku? Jak należy formułować klauzule umowne na podstawie art. 144 ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp? Wyjaśniają eksperci Urzędu Zamówień Publicznych (UZP).

13 lipca 2016 r. opublikowano w Dzienniku Ustaw ustawę z dnia 22 czerwca 2016 r. o zmianie ustawy – Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw. W związku z koniecznością implementacji dyrektyw 2014/24/UE oraz 2014/25/UE wprowadza ona liczne, w części rewolucyjne zmiany zarówno dla zamawiających, jak i wykonawców. Jedną z nich jest wprowadzenie jednolitego europejskiego dokumentu zamówienia (JEDZ). Dokument ten ma zastąpić szereg dokumentów, do przedłożenia których w procedurze przetargowej zobowiązane są podmioty ubiegające się o udzielenie zamówienia.

Projekt nowelizacji prawa zamówień publicznych zakłada uproszczenie i uelastycznienie procedur w zamówieniach publicznych. W projekcie przewidziano także odejście od kryterium najniższej ceny, ułatwienia dla małych i średnich firm oraz preferencje dla wykonawców zatrudniających na umowy o pracę. Zostanie także wprowadzony nowy tryb zamówienia – partnerstwo innowacyjne.

Ułatwienia w dostępie do zamówień publicznych dla małych i średnich firm, większy nacisk na pozacenowe kryteria oceny ofert oraz zwiększenie roli komunikacji elektronicznej w procesie przetargowym, przewiduje projekt tzw. małej noweli Prawa zamówień publicznych, przyjęty przez rząd.

Uproszczenie i uelastycznienie procedur w zamówieniach publicznych, elektronizację zamówień publicznych, jak również zmiany w kontrolowaniu zamawiających przez prezesa Urzędu Zamówień Publicznych - zakłada przyjęty przez rząd projekt nowej ustawy – Prawo zamówień publicznych, przedłożony przez Urząd Zamówień Publicznych.

Nowelizacja Prawa zamówień publicznych, ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych i innych ustaw, która zacznie obowiązywać w 2016 r., zakłada wprowadzenie jednoznacznego określenia początku okresu, w którym strony umowy o zamówienie publiczne mogą prowadzić negocjacje dotyczące zmiany wynagrodzenia.